نکاتی در باره نورپردازی آتلیه
نمائی از فضای یک استودیو، چیدمان نورها، سوژه، عکاس و دستیار
Studio Portrait Lighting - نورپردازی پرترهٔ استودیوئی
محتویات
۱ کلیات
۲ ارائه تعاریف
۳ Short Lighting - نورپردازی کم عرض
۴ Broad Lighting - نورپردازی عریض
۵ On the Nose Lighting/Straight to the Face Lighting - نورپردازی منطبق بر محور بینی/ مستقیم
۶ Paramount Lighting/Butterfly Lighting - نورپردازی پروانه ای/ پارامانت
۷ Loop Lighting - نورپردازی حلقه ای
۸ Rembrandt Lighting - نورپردازی رامبراندی
۹ Copy Lighting - نورپردازی نمونه برداری - نورپردازی تخت
۱۰ Split Lighting - نورپردازی جداکننده
۱۱ Dual Split Lighting - نورپردازی جداکننده دو طرفه
۱۲ گالری
کلیات
نورپردازی چهره در استودیو، با کنترل کامل نورها و بمنظور خلق تصاویری با کیفیت بالا از منظر رنگ، کنتراست، وضوح و... انجام میشود. در این نوع نورپردازی، عموماً از ابزارهای نورپردازی برقی و غیر برقی استفاده میشود. از هر دو گروه فلاشهای استودیوئی (Strobe) و نیز فلاشهای Hot Shoe Flash میتوان برای این نوع نورپردازی استفاده کرد. تعداد منابع نوری مورد استفاده در نورپردازی پرتره استودیوئی، میتواند از یک تا چندین منبع نوری (با توجه به نوع نورپردازی مورد نظر عکاس، و نیز موارد خلاقانهٔ دیگر) باشد. همینطور، تغییر شکل دهندههای نور (Light Modifiers) در طیف گستردهای میتواند مورد استفادهٔ عکاس واقع شود.
نمونه هائی از انواع نورپردازی پرتره استودیوئی
برای نورپردازی پرتره از چهره، هم از دنیای نقاشی و نقاشان بنام تاریخ و نیز از فیلمسازان پیشرو در قرن بیستم، روشهائی کلاسیک و مدرن، توسط عکاسان الهام گرفته شدهاست که ذیلاً اشارهٔ مختصری به هر کدام از آنها خواهد شد. برای شرح هر کدام از انواع نورپردازی پرتره، یک دیاگرام یا پلان نورپردازی (Lighting Diagram) ارائه میشود تا به درک بهتر هندسه، چیدمان و زوایای آن کمک شود. در تهیه عکسهای نمونه، تعمداً از هیچگونه Light Modifier استفاده نشدهاست. برخی نورپردازیهای زیر، در زمره ی نورپردازی های کلاسیک نبوده و چون پایه ای برای برخی دیگر هستند، به آنها اشاره میشود.
در نظر داشته باشید که برای تولید نورپردازی زیبا، در اصل باید سایه پردازیهای زیبائی انجام دهیم.
ارائه تعاریف
شماتیکی از حالات مختلف محور گوشها، محور شانهها، محور لنز، نسبت به یکدیگر
Lighting Compass - دایره ی فرضی چیدمان منابع نوری
Main Light / Key Light / نور اصلی / نور اولیه
Second Light / Fill Light / نور فرعی / نور ثانویه / نور سایه پر کن
Ear to Ear Axis / محور گوش تا گوش / به اختصار، محور گوشها: خطی فرضی که از دو گوش سوژه میگذرد. اگر صورت سوژه بصورت تمام رخ، در ویزور دوربین دیده شود، محور گوشها، بر محور لنز، عمود خواهد بود؛ در غیر اینصورت، سوژه بصورت یک از حالتهای سه-رخ، نیم رخ و یا فی مابین آندو خواهد بود. چنانچه این دو محور بر هم عمود و موازی نباشند، نیمی از صورت، بصورت پهن تر (بزرگتر) و نیم دیگر بصورت باریکتر (کوچکتر) دیده خواهد شد.
Shoulder Axis / محور شانه: خطی فرضی که از دو شانهٔ سوژه میگذرد. این محور، میتواند با محور گوشها، منطبق و یا دارای زاویه باشد. زاویهٔ محور شانهها، هیچ تاثیری بر نیم رخ، تمام رخ و یا سه رخ بودن سوژه ندارد. چنانچه این دو محور بر هم منطبق نباشند، گردن سوژه نسبت به تنهٔ وی، دچار چرخش شدهاست.
Nose Axis / محور بینی: محوری است که نوک بینی سوژه به سمت بیرون صورت او اشاره میکند. این محور، همیشه با محور گوشها، بر هم عمودند.
گوش پیدا: آن گوش سوژه که در وضعیت سه رخ، در دید دوربین قرار گرفتهاست.
گوش پنهان: آن گوش سوژه که در وضعیت سه رخ، از دید دوربین، پنهان شدهاست.
Lighting Compass / دایره چیدمان نور - دایرهای فرضی، به مرکز موقعیت سوژه، که منابع نوری بر روی پیرامون آن، چیدمان میشود. برای مشاهده ی آن، به شماتیک مربوطه در روبرو رجوع نمائید. این دایره با یک ساعت عقربه ای معادل است و دوربین، همیشه در موقعیت ساعت 6 و سوژه در مرکز صفحه ساعت قرار دارد. بعنوان نمونه، در شکل روبرو، صورت سوژه به سمت ساعت 5 و جهت نور اصلی در موقعیت ساعت 4 قرار دارد. نور با دوربین 2 ساعت و سوژه با دوربین 1 ساعت، اختلاف زاویه دارند.
Light Ratio یا نسبت نورها، نیز در صورت حضور بیش از یک منبع نوری در اکسپوژر، نسبتی است که توسط عکاس انتخاب میشود تا از تبعات دراماتیک خاص آن در ثبت، استفاده کند.
Short Lighting - نورپردازی کم عرض
نمونه نورپردازی Short Lighting - نورپردازی کم عرض
در این نوع نور پردازی، میتوان صورت سوژه را بصورت سه رخ (یا هر زاویه ی دلخواه و نزدیک به آن) قرار داد و نور اصلی به نیمهٔ کم عرض صورت وی تابانیده میشود.
همانطور که در تصویر نمونه دیده میشود، این نورپردازی، بیشتر صورت را (نیمهٔ عریض آن را) در سایه قرار میدهد. بنابراین برای کمی لاغر نشاندادن یک صورت گرد، موثر است.
باید دقت نمود که گوش پیدا، بهیچ عنوان توسط نور اصلی روشن نشده باشد. در اینصورت باید به جابجائی محل نور اصلی اقدام نمود.
شدت سایه در منطقهٔ گوش پیدا و گونهٔ نزدیک آن، باید یکی باشد.
سایه ی بینی نباید از سایه ی گونه تفکیک شده باشد.
Broad Lighting - نورپردازی عریض
نمونه نورپردازی Broad Lighting - نورپردازی عریض
در این نوع نور پردازی، صورت سوژه بصورت سه رخ و نور اصلی به نیمهٔ عریض صورت وی تابانیده میشود.
همانطور که در تصویر نمونه دیده میشود، این نورپردازی، بیشتر صورت را در روشنائی قرار میدهد. بنابراین برای پر تر نشاندادن صورتهای لاغر و استخوانی، موثر است.
On the Nose Lighting/Straight to the Face Lighting - نورپردازی منطبق بر محور بینی/ مستقیم
این نورپردازی، در زمره ی نورپردازی های کلاسیک قرار نمیگیرد.
استفاده از این نوع نورپردازی، چهره را کاملاً تخت و بدون سایه میکند.
نتیجه ی کار، مشابه استفاده از فلاش سر دوربین (On-Camera Flash) است.
صورت سوژه میتواند تمام رخ و یا سه رخ قرار گیرد، ولی راستای نور، دقیقاً منطبق بر محور بینی وی خواهد بود.
با اندکی افزایش ارتفاع برای این منبع نوری، یکی از معروفترین نورپردازی های کلاسیک بوجود خواهد آمد.
Paramount Lighting/Butterfly Lighting - نورپردازی پروانه ای/ پارامانت
نمونه نورپردازی Butterfly Lighting - نورپردازی پروانه ای
این نوع نورپردازی، در دوران طلائی هالیوود در استودیوهای شرکت پارامانت متولد گردید و پایه ای برای Glamor Lighting شد.
با ترکیب دو منبع نوری که در پوزیشن On the Nose Lighting هستند (یکی بالاتر و دیگری پائین تر از ارتفاع صورت سوژه) به Loop Lighting میرسیم.
نور بالاتر، باید اندکی زیر بینی، تولید سایه نماید؛ ولی سایه به لب بالائی نرسد. شکل این سایه، تقریباً مثل بال پروانه ای در حال پرواز است.
برای تامین نور پائین، هم میتوان از یک منبع نوری جداگانه و هم از یک رفلکتور پارچه ای، پائین تر از صورت بمنظور انعکاس نور بالا، استفاده کرد.
Loop Lighting - نورپردازی حلقه ای
نمونه نورپردازی Loop Lighting - نورپردازی حلقه ای
چنانچه نورپردازی Short Lighting را بنحوی تغییر دهیم تا سایه ی بینی، از سایه ی گونه جدا شود (بشرطی که سایه بینی به سمت کنج لب کشیده شده باشد) نورپردازی Loop بوجود میاید.
واژه ی Loop یا حلقه، به خط سایه ی بینی اشاره دارد که از بینی دور شده و سپس به سمت آن باز میگردد.
سایه ی جداشده ی بینی، نباید روی گونه بیافتد.
Rembrandt Lighting - نورپردازی رامبراندی
نمونه نورپردازی Rembrandt Lighting - نورپردازی رامبراندی
این نوع نورپردازی، از سبک نورهای نقاشی های رامبراند (نقاش آلمانی قرن 17) بر گرفته شده است، و در اصل، امضای نقاشی های پرتره ی وی است.
در این نوع نورپردازی، با جابجا کردن نور Loop Lighting به نحوی که سایه ی بینی به سایه ی گونه، اندکی متصل شده و منطقه ای مثلث مانند، زیر چشم تولید شود، بوجود میاید.
با استفاده از یک Light Modifier (که اندازه ی منبع نوری را بزرگ و آن را نرم کند؛ مثل چتر یا سافت باکس) و نزدیک کردن آن به چهره ی سوژه، سایه ها بسیار غنی شده و نتیجه به شاهکارهای رامبراند، نزدیک تر میشود.
Copy Lighting - نورپردازی نمونه برداری - نورپردازی تخت
این نوع نور پردازی را بیشتر برای تهیه تصاویر از مدارک تخت و دو بعدی، مانند تابلوهای نقاشی، فرش، اسناد و ... بکار میبرند که برای پرتره نیز قابل استفاده است. همانگونه که در دیاگرام مشاهده میشود، دو نور در موقعیت های 4:30 و 7:30 و با شدت یکسان به سوژه میتابند و سوژه (شخص یا سوژه ی تخت) بصورت تمام رخ (رو به ساعت 6) به سمت دوربین قرار میگیرد. برای سوژه ی انسانی، میتوان با تنظیم غیر یکنواخت شدت دو نور، به نتایج دراماتیکی دست یافت.
Split Lighting - نورپردازی جداکننده
نمونه نورپردازی جداکننده / Split
این نوع نور پردازی که دقیقاً بر روی محور گوش سوژه به وی تابانیده میشود، صورت وی را بصورت نیمی روشن و نیمی دیگر تاریک خواهد کرد. این نوع نورپردازی حسی از ابهام بصری را در ثبت تولید میکند.
Dual Split Lighting - نورپردازی جداکننده دو طرفه
نمونه نورپردازی جداکننده دوطرفه / Dual Split Lighting
این نوع نور پردازی از ترکیب دو منبع نوری در دو سمت سوژه (از دو طرف) بوجود میاید. هر کدام از منابع نوری میتوانند برای دیگری حکم Fill Light را داشته باشند و در اصل، دو Main Light خواهیم داشت.
این نوع نورپردازی را نمیتوان در زمره ی نورپردازی های کلاسیک بحساب آورد.
در بسیاری از نمونه کارهای عکاسان معروف، از این نوع نورپردازی استفاده میشود.
جستارهای وابسته
Portrait
Portrait Photography
Lighting
Light Ratio
گالری
Broad Lighting Diagram
Short Lighting Diagram
Paramount Lighting Diagram
Loop Lighting Diagram
Rembrandt Lighting Diagram
Split Lighting Diagram
Copy Lighting Diagram
Dual Split Lighting Diagram
On the Nose Lighting Diagram
ردهها:
اصطلاحات عکاسی
نورپردازی (برگرفته از سایت عکاسی) آٱموزش حرفه ای عکاسی